قابلیت اتصال و دسترسی

دریا شبکه وسیعی از آبراه‌ها را فراهم می‌کند که کشورها و قاره‌ها را به هم متصل و امکان حمل‌ونقل کالا بین کشورها را فراهم می‌کند. این موضوع امکان دسترسی به مناطق دورافتاده و کشورهای محصور در خشکی را میسر می‌کند و آن‌ها را قادر می‌سازد تا با اتصال به بنادر ساحلی در تجارت بین المللی شرکت کنند.

مقرون به صرفه بودن

حمل‌ونقل کالا از طریق دریا به طور کلی در مقایسه با سایر روش‌های حمل‌ونقل مانند هوایی یا زمینی مقرون به صرفه‌تر است. محموله‌های فله و حجم زیادی از کالاها را می‌توان با کشتی‌های کانتینری حمل کرد. که از صرفه جویی در مقیاس بهره می‌برند. هزینه‌های حمل‌ونقل کمتر مرتبط با تجارت دریایی، آن را به گزینهای جذاب برای جابجایی کالا در مسافت‌های طولانی تبدیل می‌کند.

مسیرهای تجارت جهانی

دریا مسیرهای تجاری عمده‌ای را ایجاد کرده است که به خطوط کشتیرانی یا خطوط دریایی معروف است که حرکت کالاها را تسهیل می‌کند. این مسیرها از نظر استراتژیک برای تجارت بینالمللی مهم هستند و کشورها برای حمل‌ونقل طیف گسترده‌ای از کالاها از جمله مواد خام، کالاهای تولیدی و منابع انرژی به شدت به آنها اتکا دارند.

گسترش زنجیره‌های تامین جهانی

دریا نقش مهمی در گسترش و ادغام زنجیره‌ه‌ای تامین جهانی داشته است. بسیاری از محصولات متکی به اجزا یا مواد اولیه هستند که از کشورهای مختلف تهیه می‌شوند. از طریق تجارت دریایی، این قطعات را می‌توان به مراکز تولیدی حمل کرد و در آنجا به کالاهای نهایی مونتاژ می‌شود. دریا امکان جابجایی کارآمد کالاهای واسطه ای را فراهم می‌کند و کشورها را قادر می‌سازد در مراحل خاص تولید تخصص داشته باشند و در زنجیرههای ارزش جهانی شرکت کنند.

حمل ونقل انرژی

حمل و نقل انرژی نفت و گاز عمدتاً از طریق دریا انجام می‌شود. تانکرها نفت خام را از مناطق نفت‌خیز به پالایشگاه‌ها منتقل کرده و فرآورده‌های نفتی را در سطح جهانی توزیع می‌کنند. همچنین، گاز طبیعی به صورت مایع (LNG) با کشتی‌های تخصصی حمل می‌شود. در سال ۲۰۲۲، حدود ۵۳ درصد از تولید جهانی نفت از طریق کشتی‌های نفتکش منتقل شده و کشورهای بزرگ واردکننده شامل چین، کره جنوبی و ژاپن بوده‌اند. در حالی که خطوط لوله در جابجایی داخلی نفت نقش دارند. حمل‌ونقل دریایی همچنان برای تجارت بین‌المللی حیاتی است و روش‌های حمل و نقل زمینی تنها ۱۴ درصد از تولید جهانی نفت را در این سال پوشش داده‌اند.

توسعه زیرساخت

تجارت دریایی باعث توسعه زیرساخت‌های بندری در مناطق ساحلی شده است. بنادر به عنوان گره‌های حیاتی در شبکه لجستیک عمل می‌کنند و بارگیری، تخلیه و انتقال کالا را انجام می‌دهند. ایجاد و گسترش تسهیلات بندری باعث ایجاد فرصت‌های شغلی و تحریک رشد اقتصادی در مناطق اطراف می‌شود. بنادر نقش حیاتی را در تسهیل تجارت بین‌المللی با امکان جابجایی و انتقال کارآمد کالا بین انواع مختلف حمل‌ونقل ایفا می‌کنند. آنها دسترسی به آبراه‌ها را برای کشتی‌های اقیانوس‌پیما که محموله‌های کانتینری، کالاهای فله و سایر محموله‌ها را حمل می‌کنند، فراهم می‌کنند. از ۱۷.۸ تریلیون دلار تجارت کالایی جهانی در سال ۲۰۲۱، تجارت کانتینری تقریباً دو سوم ارزش کل را تشکیل می‌دهد. افزون بر این محصولات فله خشک و مایع غیر کانتینری تقریباً یک چهارم تجارت دریایی جهان را در سال ۲۰۲۱ تشکیل می‌دادند.

همکاری‌های بین المللی

دریا کاتالیزوری برای همکاری‌های بین‌المللی و تشکیل سازمان‌های دریایی بوده‌است. توافقنامه‌ها و سازمان‌های بین‌المللی مختلفی برای تنظیم شیوه‌های کشتیرانی، اطمینان از استانداردهای ایمنی و رسیدگی به نگرانی‌های زیست‌محیطی مرتبط با تجارت دریایی وجود دارد. به عنوان مثال می‌توان به سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO) و توافق‌نامه‌های منطقه‌ای حاکم بر بخش‌های آبی خاص اشاره کرد.

چالش‌ها

البته تجارت دریایی علیرغم نقش مهمی که دارد با چالشها و ریسک‌هایی مواجه است. دزدی دریایی،اختلافات دریایی، بلایای طبیعی و نگرانی‌های زیست محیطی تهدیدی برای عملیات روان تجارت جهانی از طریق دریا هستند. تلاش‌های مستمری برای افزایش امنیت دریایی، ایمنی و پایداری زیست‌محیطی صورت می‌گیرد. با این حال، دریا به عنوان یک مسیر حمل‌ونقل به صرفه و قابل دسترس، نقش کلیدی در تجارت جهانی و گسترش زنجیره‌های تأمین ایفا می‌کند.